การแสดงละครเวทีในอิหร่าน

ยุคก่อนการมาของอิสลาม  อิหร่านเป็นหนึ่งในภูมิภาคที่เป็นศูนย์กลางของโรงละครและศิลปะการแสดงการแสดงละครถือกำเนิดขึ้นจากศตวรรษแรกของการก่อตัวของชาติและแผ่นดิน  การแสดงละครและนาฏกรรมเกิดขึ้นในประวัติศาสตร์ของอิหร่านและได้รับการฝึกฝนมาตั้งแต่สมัยโบราณมีการแสดงและการเรียนรู้เกี่ยวกับศาสตร์ด้านนี้ทั้งในหมู่ชนชั้นสูงและคนธรรมดาทั่วไป

มีตั้งแต่การแสดงตลกไปจนถึงละครแดกดันตามสถานการณ์ทางสังคมที่ดำเนินการแสดงโดยกลุ่มคนทุกชนชั้นในสังคม

พื้นฐานของละครอิหร่านมีพื้นฐานมาจากประชาชนทั่วไปมาช้านานแล้วและบทละครและการแสดงก็มักจะเขียนและแสดงโดยคนธรรมดาสามัญทั่วไป

การแสดงอย่างเป็นทางการครั้งแรกเป็นบทละครเกี่ยวกับเรื่องราวการไว้ทุกข์ของ เซยอวัช ซึ่งเป็นบทละครที่นำมาจากวรรณกรรมอิหร่านโบราณและชอฮ์นอเมะฮ์ของฟิรดูซีย์

ก่อนการมาของอิสลามการแสดงละครเวทีในอิหร่าน หมายรวมถึงการอ่านชอฮ์นอเมะฮ์, การแสดงหุ่นกระบอก, การแสดงตลก, การจำอวดหน้าม่าน, การเล่านิทานและ ฯลฯ การแสดงต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้นได้ดำเนินการไปในแบบที่เป็นสาธารณะและส่วนตัว และหลังจากนั้นในยุคการมาของอิสลาม การเล่าเรื่องราวโศกนาฏกรรมของอิมามฮุเซน  และการเล่าเรื่องจากภาพวาด และการแสดงละครเวทีได้รับการตอบรับจากผู้คนมากมาย

การแสดงละครของอิหร่านในสมัยอิสลามมีความสัมพันธ์อย่างลึกซึ้งกับการแสดงละครเกี่ยวกับเรื่องราวโศกนาฏกรรมของอิมามฮุเซนและเหตุการณ์วันอาชูรอในกัรบาลาและประวัติศาสตร์เกี่ยวกับบรรดาอิมามและบรรดาศาสนทูต ตั้งแต่ศตวรรษที่สิบเก้า โรงละครแบบอิหร่านดั้งเดิมค่อย ๆ หายจนเปลี่ยนรูปแบบกลายเป็นละครสมัยใหม่ Nasser al-Din Shah Qajar ได้ให้กำเนิดการแสดงละครสมัยใหม่และการก่อตั้งโรงละครในรูปแบบสมัยใหม่ขึ้นด้วย แม้ว่าก่อนหน้านั้นรัฐบาลจะสั่งให้มีการแสดงเกี่ยวกับอิมามฮุเซนและบทละครดั้งเดิมก็ตาม  ในช่วงเวลาเดียวกันนี้มีการเขียนบทละครที่ไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องราวของศาสนาเป็นภาษาเปอร์เซียเกิดขึ้นและมีการแสดงเรื่องราวต่าง ๆ มากมาย และมีการสร้างโรงละครเกิดขึ้นมากมายอีกด้วย ตัวอย่างเช่น โรงละครเตหะราน, โรงละคร Ferdowsi, โรงละคร Farhang เป็นต้น เหล่านี้เป็นโรงละครที่สำคัญในยุคนั้น

หลังจากชัยชนะของการปฏิวัติอิสลาม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2525 มีการปรับเปลี่ยนผู้รับผิดชอบใหม่พร้อมกับมีการเปลี่ยนแปลงนโยบายของศูนย์ศิลปะการแสดง การแสดงละครก็เพิ่มจำนวนขึ้น และด้วยการจัดเทศกาลต่าง ๆ สถิติการผลิตละครและการแสดงก็เพิ่มขึ้นมากมายเช่นกัน

ในปัจจุบันเทศกาล “การแสดงละครเวทีนานาชาติ” เป็นเทศกาลที่ถือเป็นเกณฑ์มาตรฐานสำหรับการประเมินการแสดงละครของอิหร่านซึ่งจัดขึ้นทุกปีในหลากหลายสาขาการแสดง ปัจจุบันมีโรงละครหลายร้อยแห่งในเมืองต่าง ๆ ของอิหร่าน และงานแสดงศิลปะนี้ได้รับความนิยมมาโดยตลอด และศิลปินชาวอิหร่านจำนวนมากมีชื่อเสียงในเรื่องนี้