พิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาซาฮันด์ใต้ เป็นพิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาแห่งแรกของแคว้นอาเซอร์ไบจานตะวันออก

ในประเทศอิหร่าน ความหลากหลายในวิถีชีวิตของผู้คนในแต่ละภูมิภาคมีมากมายเสียจนสามารถเรียกได้ว่าเป็น "สายรุ้งแห่งขนบธรรมเนียมและความเชื่อ" ความหลากหลายนี้มีรากฐานมาจากความแตกต่างทางภูมิอากาศ ภูมิประเทศ เชื้อชาติ และวัฒนธรรม ด้วยเหตุนี้ จึงได้มีการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ในชื่อ "พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยา" ขึ้นทั่วประเทศอิหร่าน เพื่อจัดแสดงวัฒนธรรมและวิถีชีวิตในแต่ละท้องถิ่น

“พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยาภาคใต้เซฮันด์” ก็เป็นหนึ่งในความพยายามเหล่านี้ ซึ่งมีเป้าหมายในการนำเสนอแง่มุมต่าง ๆ ของชีวิตผู้คนที่ขยันขันแข็งและมุมานะ ซึ่งได้ดำรงชีวิตเคียงคู่ธรรมชาติมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ และสามารถปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาตินั้นได้อย่างกลมกลืน

พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยาภาคใต้เซฮันด์ตั้งอยู่ที่ใด?

พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่ในอาคารเก่าแก่ที่รู้จักกันในชื่อ "ห้องอาบน้ำเมห์รอาบาด"  เดิมที ห้องอาบน้ำแห่งนี้เป็นหนึ่งในศูนย์กลางสำคัญในการให้บริการด้านสุขอนามัยแก่ชาวเมืองเบนาบ ก่อนที่ระบบสาธารณูปโภคในเขตเมืองจะพัฒนา และก่อนที่ประชาชนจะสามารถเข้าถึงน้ำประปาและห้องอาบน้ำภายในบ้านได้อย่างแพร่หลาย

ในอดีต เนื่องจากต้นทุนสูงในการจัดหาเชื้อเพลิง และความยุ่งยากในการลำเลียงน้ำ ห้องอาบน้ำจึงถูกออกแบบให้ใช้น้ำอย่างประหยัดและสามารถเก็บรักษาความร้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ด้วยความสำคัญของความสะอาดในศาสนาอิสลาม ห้องอาบน้ำจึงถือเป็นสถานที่สำคัญในแง่ของสังคม และการก่อสร้างห้องอาบน้ำแต่ละแห่งก็ใช้ความรู้ทางวิศวกรรมและสถาปัตยกรรมที่ดีที่สุดในแต่ละยุคสมัย

นอกจากนี้ ความชื้นสูงภายในยังทำให้จำเป็นต้องออกแบบและก่อสร้างโครงสร้างของห้องอาบน้ำด้วยความละเอียดและพิถีพิถันเป็นพิเศษ... และสิ่งเหล่านี้สามารถเห็นได้อย่างชัดเจนในห้องอาบน้ำเมห์รอาบาดแห่งนี้

ห้องอาบน้ำแห่งนี้มีพื้นที่ใช้สอย 324 ตารางเมตร สร้างขึ้นจากอิฐ หิน และ "ซารูจ" ซึ่งเป็นวัสดุก่อสร้างผสมโบราณที่ใช้ในสถาปัตยกรรมอิหร่านมาอย่างยาวนาน การใช้ซารูจ ร่วมกับการฉาบปูนขาวในทุกส่วนของอาคาร ช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับตัวอาคารเป็นอย่างมาก ด้านนอกของอาคารตกแต่งด้วยหินบริเวณฐานผนัง และอิฐสีแดงอมชมพูที่ช่วยเพิ่มความงดงามให้กับตัวอาคารอย่างโดดเด่น

ตามแหล่งข้อมูลบางแห่ง ห้องอาบน้ำเมห์รอาบาดถูกสร้างขึ้นในสมัยราชวงศ์ซาฟาวิด (ประมาณศตวรรษที่ 16) ต่อมาได้มีการบูรณะหลายครั้ง จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1996 เทศบาลเมืองเบนาบได้ซื้อห้องอาบน้ำแห่งนี้จากเจ้าของเดิม และส่งมอบให้กับองค์การมรดกทางวัฒนธรรมเพื่อดำเนินการบูรณะ

กระบวนการบูรณะเสร็จสิ้นในปี ค.ศ. 2003 และห้องอาบน้ำแห่งนี้ก็ได้รับการปรับเปลี่ยนให้กลายเป็นพิพิธภัณฑ์ โดยกลายเป็นพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยาแห่งแรกของจังหวัดอาเซอร์ไบจานตะวันออก

อาคารนี้ตั้งอยู่ตรงข้ามกับมัสยิดเมห์รอาบาด ซึ่งมัสยิดแห่งนี้ก็มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์เช่นกัน ตามจารึกที่พบในมัสยิด ระบุว่ามันถูกสร้างขึ้นในปี ฮ.ศ. 951 ซึ่งตรงกับช่วงที่พระเจ้าชาห์ทาห์มาสิบที่ 1 ทรงครองราชย์.

หนึ่งในส่วนที่สำคัญที่สุดของมัสยิดแห่งนี้คือ “หัวเสา” ที่สวยงาม ซึ่งตามความเห็นของผู้เชี่ยวชาญบางคน ถือเป็นหนึ่งในตัวอย่างศิลปะอิหร่านที่งดงามที่สุดในยุคสมัยซาฟาวิด

มัสยิดเมห์รอาบาดได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกแห่งชาติของอิหร่านในปี ค.ศ. 1968 ส่วนห้องอาบน้ำเมห์รอาบาดก็ได้รับการขึ้นทะเบียนเช่นกันในปี ค.ศ. 1999

พิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยาภาคใต้เซฮันด์, ส่วนจัดแสดงและลักษณะเด่น

พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เช่นเดียวกับพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยาอื่น ๆ มีเป้าหมายในการนำเสนอขนบธรรมเนียมประเพณีและวิถีชีวิตของผู้คนในภูมิภาค โดยได้จัดแสดงข้าวของ เครื่องใช้ เสื้อผ้า และกิจกรรมในชีวิตประจำวันของชาวเมืองต่าง ๆ ได้แก่ เฮชตรูด  มาราเกห์  เบนาบ  อาญับชีร์ และเมลกาน

พิพิธภัณฑ์นี้แบ่งออกเป็นทั้งหมด 12 ส่วน ซึ่งการแบ่งหมวดหมู่เหล่านี้พิจารณาจากการใช้งานของเครื่องมือ อุปกรณ์ และกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตของผู้คน

12 ส่วนของพิพิธภัณฑ์ ได้แก่

• เครื่องดนตรี
• อุตสาหกรรมทอผ้า
• ระบบให้แสงสว่าง
• เครื่องประดับ
• เครื่องแต่งกาย
• พิธีกรรมฝังศพ
• การแพทย์แผนโบราณ
• คาถาและเครื่องราง
• เครื่องมือทางการเกษตร
• สิ่งทอพื้นเมือง
• งานตีเหล็ก
• ภาชนะเกี่ยวกับการเก็บและใช้สอยน้ำ