ชะห์รียอร

ซัยยิด มูฮัมหมัด ฮูเซน บะห์ยัต ตับรีซีย์  หรือที่รู้จักในชื่อ ชะห์รียอร เป็นหนึ่งในกวีชีอะฮ์ชาวอิหร่านร่วมสมัยที่เขียนบทกวีสรรเสริญ อะห์ลุลบัยต์  อาลี เอย ฮุมอเยะ ระห์มัต เป็นหนึ่งในบทกวีที่มีชื่อเสียงที่สุดของเขาที่บรรยายถึงอิมามอาลี อ. และแต่งบทกวีอันโด่งดังที่เป็นภาษาตุรกี อาซารีย์ ชื่อว่า Heydar Babaye Salam

ชะห์รียอร เขียนบทกวีหลายประเภท ซึ่งได้รับอิทธิพลจากฮาฟิซ  และ นีมอ เขาเสียชีวิตในกรุงเตหะรานในปี 1367 ร่างของเขาถูกฝังที่เมืองตับรีซ ฝังในสุสานอัชชุอารออ์  วันที่ 27 ชะห์รีวัร เป็นวันครบรอบการเสียชีวิตของชะห์รียอร ถูกเรียกว่า  วันกวีนิพนธ์และวรรณกรรมแห่งชาติ

ชะห์รียอร มีผลงานทางศิลปะและงานเขียนมากมาย รวมถึงละครโทรทัศน์เรื่อง ชะห์รียอรที่ กำกับโดย กามาล ตับรีซีย์ ซึ่งสร้างขึ้นในปี 1384  ฉายทางช่อง 2 ของสาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านในปี 1386

ชะห์รียอร คือบุตรชายของ ฮัจญ มีรออกอ คุชนอบีย์ (หนึ่งในทนายความชั้นยอดของเมือง ตับรีซ นักวิชาการและนักวรรณกรรม) เกิดที่ ตับรีซ ในปี 1283 ซึ่ง ลุตฟุลลอฮ์ ซอฮิดีย์กล่าวถึงการเกิดของเขาในปี 1285 ครอบครัวของเขา มีพื้นเพมาจากหมู่บ้านคุชนอบ ชีวิตในวัยเด็กของเขาตรงกับการปฏิวัติตับรีซ เขาใช้ชีวิตในหมู่บ้าน Shengul Abad  Qish-Gharshaq  และ Khasghnab

การศึกษาของเขาเริ่มด้วยการอ่าน Golestan และ Nisab ในโรงเรียนของหมู่บ้านและกับบิดาของเขา  ในเวลาเดียวกันนั้นเขาได้ศึกษาหนังสือกวีนิพนธ์ของฮาฟิซ หลังจากนั้น ในปี 1300 เขามาที่เตหะรานและสำเร็จการศึกษาที่ดารุ้ลฟุนูน ปี 1303 และเข้าเรียนในโรงเรียนแพทย์ เขาเรียนจนจบหลักสูตรในโรงเรียนแพทย์ แต่ด้วยเหตุผลบางประการเขาจึงถูกปฏิเสธไม่ให้เรียนต่อ หลังจากนั้นชะห์รียอรก็เข้ารับราชการ

เขาเข้ารับราชการในปี 1310 และออกจากเตหะรานไปที่โคราซาน (สำนักงานทะเบียนเนชอบูร และ มัชฮัด) เขาอยู่ที่นั่นจนถึงปี 1314 ในปี  1313 บิดาของเขาเสียชีวิตและร่างถูกฝังที่เมืองกุม

ในปี 1332 ชะห์รียอร กลับไปที่ ตับรีซ และตั้งแต่ปี 1346เริ่มสอนที่วิทยาลัยวรรณกรรม ตับรีซ ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรมของอิหร่านตั้งชื่อโรงเรียนแห่งหนึ่งในตับรีซ โดยใช้ชื่อเขา ในประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอาเซอร์ไบจาน ตั้งชื่อวันที่ 26 ของ เดือนอิสฟัน  เป็นวันชะห์รียอร และได้จัดพิมพ์บทกวีตุรกีที่โด่งดังของเขาในชื่อ Heydar Babaye Salam

ในช่วงแรกๆ ของการเป็นนักกวี เขาใช้ชื่อว่า บะห์ยัต  ต่อมาเขาได้เปลี่ยนเป็นชะห์รียอร

ชาห์รียาร์เสียชีวิตในกรุงเตหะรานเมื่อวันที่ 27 ชะห์รีวัร ปี 1367 ร่างของเขาถูกฝังที่ตับรีซ เขาเป็นกวีคนสุดท้ายที่ถูกฝังในสุสานชูอารออ์ (สุสานกวี)  ตามที่บุรเกะอีย์ กล่าวในหนังสือ  นักปราศรัยร่วมสมัยที่มีชื่อเสียงของอิหร่านว่า เขาพึมพำเป็นบทกวีในช่วงสุดท้ายของชีวิตของเขา