นาญัฟ ดาร์ยอบันดารีย์ นักแปลผู้เฉลียวฉลาดและนักเขียนผู้รักในวัฒนธรรม

ในหมู่ปัญญาชนของแต่ละประเทศ นักแปลมีสถานะที่สำคัญเป็นพิเศษ เนื่องจากพวกเขาสามารถสร้างสะพานเชื่อมระหว่างผู้คนในประเทศของตนกับวัฒนธรรมและวิถีชีวิตกับชาติอื่น ๆ ด้วยการแปลหนังสือเป็นภาษาปลายทาง ถึงแม้ว่าตำแหน่งนี้จะสูงส่ง แต่ในหมู่นักแปล ผู้ที่เลือกแปลหนังสือที่มีคุณค่าและมีประโยชน์จากการเข้าใจในผลงานและยุคสมัยของตนอย่างแท้จริงนั้นหายากและมีคุณค่าเป็นอย่างยิ่ง "นาญัฟ ดาร์ยอบันดารีย์" เป็นหนึ่งในนักแปลร่วมสมัยของอิหร่านที่ได้ให้บริการสำคัญแก่ผู้พูดภาษาเปอร์เซียด้วยการแปลผลงานทางวรรณกรรมและปรัชญาที่สำคัญ และสามารถสร้างความนิยมอันพิเศษในหมู่พวกเขาได้

ชีวิตและผลงานของดาร์ยอบันดารีย์

นาญัฟ ดาร์ยอบันดารีย์  เกิดที่เมืองอาบาดาน ซึ่งเป็นเมืองทางตอนใต้ของอิหร่าน เขาเกิดในปี 1929  เขาเรียนชั้นประถมที่โรงเรียน ฮิฟดะห์เดย์ ต่อมาเรียนต่อที่โรงเรียนมัธยมรอซีย์ในอาบาดัน ในปีที่3ของการเรียนที่มัธยม เขาหยุดเรียนและเริ่มทำงานในตลาดการค้า ในช่วงนั้นมีชาวอังกฤษจำนวนมากอาศัยอยู่ในอาบาดาน และทำงานในโรงงานน้ำมันของอาบาดาน การมีชาวอังกฤษในเมืองทำให้ดาร์ยอบันดารีย์  สนใจในภาษาอังกฤษ และกลายเป็นปัจจัยที่ทำให้เขาศึกษาภาษาอังกฤษ

ดาร์ยอบันดารีย์  ค่อยๆ ประสบความสำเร็จในการเรียนรู้ภาษาอังกฤษและในปี 1953 เขาได้แปลงานชิ้นแรกของเขาออกสู่ตลาด ผลงานชิ้นแรกของเขา เขาแปล "Farewell to Arms" ของเออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ ผลงานนี้ได้รับการเผยแพร่ในกรุงเตหะรานประมาณหนึ่งปี แต่ในเวลาเดียวกัน ดาร์ยอบันดารีย์ก็ถูกจับกุมในอาบาดานเนื่องจากกิจกรรมทางการเมืองของเขา เขาได้รับโทษจำคุกเกือบหนึ่งปีในเมืองอาบาดานก่อนจะถูกย้ายไปกรุงเตหะรานเพื่อรับโทษที่เหลือในเรือนจำที่นั่น ในขณะที่เขาอยู่ในเรือนจำที่กรุงเตหะราน เขายังคงทำงานต่อไปและแปลหนังสือสำคัญของเบอร์ทรานด์ รัสเซลล์ เรื่อง "ประวัติศาสตร์ปรัชญาตะวันตก" หลังจากถูกจำคุก4ปี เขาได้รับการปล่อยตัวในปี 1958

นักแปลชาวอิหร่านคนสำคัญผู้นี้ หลังจากได้รับการปล่อยตัวจากคุก ได้ดำเนินการแปลผลงานทางวรรณกรรมและปรัชญา ได้แปล "ชายแก่กับทะเล" ของเฮอร์มัน เมลวิลล์ และ "ฮัคเคิลเบอรี ฟิน" ของมาร์ค ทเวนเป็นภาษาเปอร์เซีย เขาทำงานร่วมกับสถาบันแฟรงคลินประมาณ 17 ปี ซึ่งเป็นสำนักพิมพ์ที่พิมพ์ผลงานสำคัญหลายชิ้นในช่วงเวลานั้น การร่วมมือกับสถาบันแฟรงคลินของเขาสิ้นสุดลงในปี 1975 และในช่วงเวลาเดียวกันนี้ เขาได้เซ็นสัญญาแปลบทภาพยนตร์ภาษาอังกฤษกับองค์กรวิทยุกระจายเสียงและโทรทัศน์แห่งชาติอิหร่าน.

ในช่วงเวลานี้ เขาได้แปลหนังสือหลายเล่ม เช่น "กุหลาบแดงสำหรับเอมิลี่" และ "ฝังกลบ" ของวิลเลียม ฟอล์กเนอร์ "ความหมายของศิลปะ" ของเฮอร์เบิร์ต รีด และ "ศาสดากับคนบ้า" ของ ยิบราน คาลีล ผลงานแปลของเขาทำให้มหาวิทยาลัยโคลัมเบียมอบรางวัล "นอร์ตัน ไวด์เลอร์" ให้แก่เขา สำหรับการแปลผลงานวรรณกรรมอเมริกัน  แม้ว่าดาร์ยอบันดารีย์  จะเป็นที่รู้จักในฐานะนักแปล แต่เขาก็ได้เขียนผลงานสำคัญที่ชื่อว่า "หนังสือเกี่ยวกับการทำอาหารจากกระเทียมถึงหัวหอม" ซึ่งถือเป็นสารานุกรมเกี่ยวกับการทำอาหารอิหร่าน นอกจากนี้ เขายังทำงานในด้านวรรณกรรมศิลปะและได้ทิ้งผลงานภาพวาดไว้หลายชิ้น ดาร์ยอบันดารีย์เสียชีวิตในกรุงเตหะรานในปี 2020

ภาษาที่เรียบง่ายและมีเสน่ห์ของดาร์ยอบันดารีย์ ซึ่งยังคงความซื่อสัตย์ต่อต้นฉบับ ถือเป็นหนึ่งในคุณสมบัติที่สำคัญที่สุดของผลงานของเขา เขามีอารมณ์ขันที่โดดเด่น ซึ่งสามารถเห็นได้ในงานเขียนของเขา นอกจากผลงานและการแปลแล้ว สิ่งที่ทำให้คนอิหร่านรักเขามากยิ่งขึ้นคือจริยธรรมและอุปนิสัยของเขา เขาคือผู้ที่พัฒนาตัวเองและเสริมสร้างทักษะต่างๆ จากความพยายามและความมุ่งมั่นของตัวเอง ไม่ใช่จากการศึกษาทางวิชาการ  อาจเป็นเพราะเหตุนี้ที่ทำให้เขาไม่เคยมองผู้อ่านจากมุมสูง และจะพูดกับพวกเขาเหมือนกับเพื่อน เขาสนใจในวัฒนธรรมของประชาชนทั่วไปของอิหร่าน และด้วยความสนใจนี้ เขาถือว่าเรื่องการทำอาหารเป็นเรื่องสำคัญ จนถึงขนาดที่เขาทุ่มเทเวลาส่วนหนึ่งของชีวิตในการรวบรวมหนังสือเกี่ยวกับมัน

ดาร์ยอบันดารีย์ ยังมีความรู้เกี่ยวกับการวาดภาพและศิลปะด้วย  ในยุคของดาร์ยอบันดารีย์ การแปลที่ใช้ภาษาซับซ้อนและประดิษฐ์กลายเป็นที่นิยม การใช้ภาษาดังกล่าวถือเป็นเครื่องหมายของความสูงส่งและความเชี่ยวชาญของนักแปล แต่กลับทำให้ประชาชนทั่วไปไม่สนใจมันจริงๆ การแปลในอิหร่านเคยประสบกับปัญหานี้เช่นเดียวกับในยุคที่บทกวีเปอร์เซียได้รับผลกระทบเช่นกัน ดาร์ยอบันดารีย์ จึงตั้งใจที่จะต่อสู้กับสถานการณ์เช่นนี้ และพยายามที่จะพบกับผู้อ่านโดยตรง โดยไม่ใช้ภาษาที่ซับซ้อนหรือประดิษฐ์

การลงทะเบียนดาร์ยอบันดารีย์ ในรายการมรดกภูมิปัญญาที่จับต้องไม่ได้ของอิหร่าน
ในเดือนสิงหาคมปี 2017 ชื่อของนาญัฟ ดาร์ยอบันดารีย์ ได้รับการลงทะเบียนเป็นสมบัติของมนุษยชาติในรายการผู้ถือมรดกภูมิปัญญาที่จับต้องไม่ได้ของอิหร่าน